,

Artykuł udostępniamy dzięki

,http://www.speleon.nidzica.pl/

Opisy wypraw

Sztolnia Rycerska na Dzikowcu

Adam Szałanda.

Sztolnię Rycerską w masywie góry Dzikowiec, po raz pierwszy odwiedziliśmy w listopadzie 2014 roku.

Ciekawość wzbudziła betonowa obudowa sztolni oraz trudno dostępny wyższy poziom wyrobiska.

Zainteresowanie podsycały różne informacje o tym obiekcie skrupulatnie wyłuskiwane od innych badaczy tych jakże ciekawych miejsc. O sztolni czytałem już kilka opracowań, ale postanowiłem odwiedzić ją z naszą grupą ze SPELEONU. Z pomocą Tomka z Grupy Sztolniowej KLIN, bardzo łatwo trafiliśmy na miejsce. Chłodny, listopadowy poranek spowodował dość szybkie wejście do wnętrza budowli. Jest dość nisko co przy moim wzroście (190 cm) powoduje, że musze się dość mocno pochylić.

.Wnętrze Sztolni Rycerskiej

Na betonowej obudowie widać ślady wcześniejszych penetracji. Elementy, osłaniające nas przed obsypywaniem luźnego stropu, posiadają ubytki materiału. Wcale mnie to nie dziwi, gdyż spotkałem się z pogłoskami a w niektórych kręgach eksploratorów wręcz z przekonaniem o depozytach zalegających w ukrytych, bocznych korytarzach sztolni. Ogólnie dostępna mapa obiektu, datowana na 1942 rok, faktycznie pokazuje istnienie bocznych odnóg. Jeśli wierzyć wspomnianej mapce, to nie są to zbyt rozległe korytarze. Nasze wejście miało na celu zapoznanie się z warunkami panującymi w sztolni oraz rozpoznanie potencjalnych niebezpieczeństw. Grupa dotarła do miejsca, gdzie przeciskając się nad obudową korytarza da się przejść do drugiego wyższego poziomu. Przejście jest dość niebezpieczne z uwagi na sypki rumosz skalny, dodatkowo śliski od lejącej się ze stropu wody. Na górę poszedł najszczuplejszy – Karol. Z uwagi na czekające nas jeszcze tego samego dnia spotkania nie mieliśmy czasu na dokładniejszą eksplorację.

,

,Przestrzeń za obudową

Do sztolni wróciliśmy w październiku tego roku, Ryszard – prezes Grupy Sztolniowej KLIN - odprowadził naszą ekipę na parking, dalej ruszyliśmy sami. Przy okazji dość pobieżnie spenetrowaliśmy okolice wlotu sztolni gdzie znaleźliśmy resztki metalowych podkładów do szyn kolejki transportującej urobek. Obejrzałem też niewielkie pomieszczenie na wlocie chodnika. Prowadzi do niego mały właz w podłodze, niezauważany przez większość eksploratorów. Pomieszczenie jest niewielkie o wymiarach około 3m x 3m wypełnione wodą sięgającą ok. 50 cm poniżej stropu. Niestety, braki sprzętowe nie pozwoliły na dokonanie precyzyjnych pomiarów tego pomieszczenia oraz identyfikacji znajdujących się tam instalacji.

Podziemne pomieszczenie na wlocie sztolni

Część grupy weszła do wnętrza Rycerskiej. Celem było w miarę dokładne obejrzenie II poziomu. Liczyliśmy na to, że uda się tam wśliznąć kilku osobom. Aby zrealizować nasz plan, należało nieco udrożnić strome wejście, oraz zabezpieczyć przed obsypującymi kamieniami. W tym odcinku, bardzo przydało się doświadczenie jaskiniowe i bez zbędnej „przebudowy” sztolni udało się nieco poszerzyć otwór wejściowy co znacznie ułatwiło przedostanie się na wyższy poziom. Zasadniczych zmian od poprzedniej wizyty nie stwierdzono. Nie udało się odnaleźć nowych chodników czy też pomieszczeń. Czytając relacje eksploratorów, analizując dokumenty i wsłuchując się w fachowe uwagi geologów należy zwrócić uwagę nie tyle na samą sztolnię wodną a raczej na cały masyw Dzikowca. Wiadomo o kilku sztolniach znajdujących się w tym wzniesieniu. Wiemy z całą pewnością, że od 1941 lub 1942 roku, pieczę nad pracami budowlanymi na Dzikowcu sprawowała organizacja TODT, mająca doświadczenie w budowie obiektów militarnych (RIESE, Wilczy Szaniec). Pobliski teren był zamknięty dla postronnych i silnie chroniony. O ile ich prace w sztolni wodnej nie były zbyt obszerne, to z uwagi na pobliską infrastrukturę drogową i kolejową sam Dzikowiec stanowi dość ciekawe miejsce badań.

,

Plan Sztolni Rycerskiej

Z całą pewnością Organizacja TODT nie prowadziła prac wyłącznie w sztolni wodnej, do wzmocnienia niestabilnego chodnika w ujęciu wodnym, nie potrzeba prac OT - do tego wyznaczano cywilne ekipy budowlane. To, czym zajmowano się w sztolniach ukrytych w masywie Dzikowca w czasie II wojny światowej i jaki był cel ich budowy na razie pozostaje tajemnicą, podobnie jak wiele innych lokalizacji na terenie Dolnego Śląska

,

Witamy na stronie stowarzyszenia

Grupy Sztolniowej KLIN

Stowarzyszenie nasze zajmuje się popularyzacją faktów historycznych, opieką nad dobrami kultury, poszukiwaniem materiałów i obiektów historycznych oraz eksploracją podziemną. Grupa w chwili obecnej działa na terenie Dolnego Śląska. Prowadzimy działania archiwalne i terenowe we współpracy ze świadkami oraz naukowcami w kilku tematach związanych z tajemnicami obiektów RIESE.

Zajęliśmy się obiektami militarnymi wybudowanymi w Sudetach (Dolny Śląsk) jak również w Republice Czeskiej. Otóż doszliśmy do wniosku iż jest to bardzo istotny kierunek, którego głównym celem jest dogłębne poznanie sposobu projektowania, powstania a także eksploracji kompleksu RIESE na Dolnym Śląsku. Związanych z tymi budowlami niejednokrotnie tragicznych historii zapisanych na kartach oraz w pamięci ludzi którzy przeszli przez piekło obozów koncentracyjnych i przymusowej pracy.

Na naszej stronie dowiesz się o działalności Grupy Sztolniowej KLIN. Będziesz mógł  się także dowiedzieć o różnych ciekawostkach, które udało nam się ustalić i odkryć. Ale to nie wszystko. Chcemy aby ta strona stała się także bazą ważnych informacji i danych technicznych, związanych z budową infrastruktury technicznej Olbrzyma (RIESE) oraz jego obiektów .

Mamy nadzieje, że informacje zawarte na naszej stronie są  interesujące i zapraszamy do ponownego odwiedzenia .

Grupa Sztolniowa KILN

WEJDŹ, PRZECZYTAJ, OBEJRZYJ, PRZEMYŚL,

ZAINTERESUJ SIĘ

MIEROSZÓW

(tuż po wojnie Fyrląd Wałbrzyski) niem. Friedland in Niederschlesien. To miasto leżące na Dolnym Śląsku u podnóża Gór Suchych w Sudetach Środkowych.

W długiej historii naszego miasta i okolicznych miejscowości można znaleźć szereg interesujących z punktu widzenia historycznego faktów, które należy ocalić od zapomnienia.

W roku 1944 a dokładnie 8 września został złożony Arbeitslager Friedland

Była to filia dolnośląskiego obozu koncentracyjnego Gross-Rossen. W obozie przebywało kilkuset więźniów - byli to mężczyźni, którzy przymusowo pracowali w miejscowych zakładach VDM (Vereinigte Deutsche Maschinenwerke GmbH) przy produkcji części do samolotów, a także w stolarni Fritz Schubert, oraz przy drążeniu podziemnych sztolni i korytarzy na terenie miasta i okolicznych miejscowości.

Konzentrationslager Gross-Rossen był hitlerowskim obozem koncentracyjnym funkcjonującym w latach 1940 - 1945 w miejscowości Rogoźnica na Dolnym Śląsku. W jego skład wchodziło również ponad sto obozów przymusowej pracy na terenie obecnej Polski, Republiki Czeskiej m.in. w pobliskim Mezimesti i Niemiec. Więźniowi masowo ginęli podczas wyczerpującej i długotrwałej pracy m.in. podczas drążenia sztolni i korytarzy, byli mordowani, katowani i traktowani bardzo okrutnie.

Szczególnie tragicznym momentem był luty 1945 roku, kiedy to w morderczym marszu śmierci podczas ewakuacji obozu zmarło wielu z nich. Przez obóz przeszło 125 tysięcy więźniów, z czego ponad 40 tysięcy zginęło.